De helende kracht van Aandacht

[vc_row][vc_column][dt_fancy_title title=”De helende kracht van Aandacht” title_size=”big” title_color=”custom” separator_color=”custom” custom_title_color=”#000000″ custom_separator_color=”#000000″][vc_empty_space height=”20px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/3″][vc_single_image image=”10595″ img_size=”full”][vc_empty_space height=”678px”][/vc_column][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]

Bewustzijn is zo gewoon dat we het nauwelijks tot niet opmerken. Bewustzijn heeft geen gezicht, geen stem, geen oren om te horen, geen ogen om te zien. Het heeft vele namen en geen van die namen is de juiste. Ondanks het ontastbare van bewustzijn gaan we ontdekken hoe we de helende kracht van het bewustzijn kunnen ervaren. Terwijl we lezen en ook terwijl we schrijven, kunnen we ons afvragen, wat is het gene wat bewust is? Als we op zoek gaan naar datgene wat bewust is, kunnen we het niet vinden. Toch weten we dat het er is. We zijn ons bewust van ons bewustzijn.

[/vc_column_text][vc_empty_space height=”15px”][vc_column_text]

Bewustzijn heeft te maken met ‘zijn’

Het is niet iets wat je doet, zoals bijvoorbeeld denken. Bewust ben je, doe je niet. Bewustzijn heeft geen duidelijke kenmerken. We kunnen de grenzen van ons bewustzijn niet vinden. Ons bewustzijn houdt nergens op. Probeer de grenzen van je bewustzijn maar te ervaren. Dat lukt niet. Toch kunnen we niet zeggen dat ons bewustzijn oneindig is. Oneindigheid ligt buiten onze ervaring. We hebben geen ervaring van de oneindigheid van ons bewustzijn. Elke ervaring die zich aandient in ons bewustzijn is wel begrensd. Bewustzijn is dat niet. Bewustzijn is dan ook geen ervaring.

We weten dat ons bewustzijn gekoppeld is aan ons lichaam. Ons lichaam is voortdurend in meer- of mindere mate aanwezig in ons bewustzijn. Net als onze gedachten en gevoelens. We zijn geneigd om vaker bezig te zijn met onze gedachten en gevoelens.

Ons lichaam krijgt, vergeleken met onze gedachten en gevoelens, weinig aandacht.

Aandacht is juist van groot belang. Aandacht brengt zaken tot bewustzijn. Waar we onze aandacht op richten, worden we ons meer van bewust van. Alle prikkels die onze aandacht vragen hebben de kwaliteit, aangenaam, onaangenaam of neutraal. Een aangename prikkel leidt tot toenaderen, waarvan je meer wilt. Een onaangename prikkel leidt tot ontsnappen, waarvan je minder wilt. Dat geldt voor alle zintuigelijke prikkels, zoals, geuren, geluiden en aanrakingen. En het geldt ook voor gedachten. Ook gedachten zijn aangenaam, onaangenaam of neutraal. Alleen aan je gedachten kan je niet ontsnappen. Gedachten zitten als het ware in je. Het enige wat je kunt doen is je gedachten meer of minder aandacht geven.

Je lichaam reageert altijd op prikkels. Aangename prikkels gaat je lichaam naar toe, van onaangename prikkels gaat je lichaam van weg. Als je lichaam niet kan ontsnappen aan een onaangename prikkel zal het verkrampen. Zo gaat het ook met gedachten. Als je lichaam niet kan ontsnappen aan onaangename gedachten gaat het verkrampen. En als die onaangename gedachten blijven terugkeren gaat je lichaam steeds meer verkrampen en chronische pijnklachten ontwikkelen.

Zelfonderzoek in een Kring van Aandacht

De kring van aandacht is een uitnodiging voor zelfonderzoek. Mensen zitten samen in een kring. Een van de deelnemers stapt in de kring en oppert een kwestie. De andere deelnemers richten hun aandacht op de persoon in de kring. De kring werkt als een open ruimte en toont verborgen aspecten van de kwestie. De trainer zorgt voor de veiligheid en faciliteert de structuur van de kring en steunt de deelnemers in het verkennen van hun problemen. Vanwege de aard van de kring, alle deelnemers kunnen de persoon waarnemen in de kring, letten op de motoriek en mimiek van het lichaam, worden de onbewuste aspecten duidelijk. De andere deelnemers zien hoe het lichaam reageert op de kwestie. Het lichaam kan niet anders dan reageren. Het lichaam uit onvermijdelijk zijn waardering voor de kwestie. De andere deelnemers observeren de persoon in de kring en ook zij reageren op de kwestie die wordt ingebracht. Zij kunnen onmiddellijk een reactie opmerken; aangenaam, onaangenaam of neutraal. De kring werkt als een versterker van het proces van zelfonderzoek.

Jouw lichaam als informatiebron en toegangspoort tot emotionele kwesties

In de Kring van Aandacht onderzoeken we veelal emotionele kwesties, zoals angsten, verdriet, verlies en verlating. Kwesties die vaak blijven doorzeuren en niet tot een oplossing zijn gekomen. De deelnemers worden gevraagd om met een open nieuwsgierige houding de kwestie opnieuw tegemoet te treden en op te merken hoe het lichaam reageert. Het bijbehorende verhaal komt nauwelijks aan bod. In de kring staat de ervaring centraal en niet de uitleg. Het verhaal leidt eigenlijk alleen maar af. Je hoeft niet uit te leggen waarom je verdrietig, boos of bang bent.

Ervaar wat er gebeurt, hoe je lichaam reageert en welke neiging je opmerkt in je lichaam. Laat je verrassen door de wijsheid van je lichaam. Je lichaam weet vaak heel goed uit te drukken wat er echt aan de hand is. En je lichaam toont, als we het de kans geven, een mogelijke oplossing. Het boek ‘Circle of Awareness’ laat diverse voorbeelden en situaties zien hoe je je eigen lichaam kunt gebruiken als informatiebron met betrekking tot je eigen bewustzijn. Onderstaand voorbeeld (afkomstig uit dit boek) geeft dit ook mooi weer.

Transformeren van pijn

Het is belangrijk om emoties te accepteren. Dan kunnen emoties hun werk doen en heilzame veranderingen creëren bij jezelf of in de buitenwereld. Emoties zijn een vorm van energie die je helpen om je aan te passen of te leren omgaan met omstandigheden waarin je leeft.

Als je emoties negeert of onderdrukt kunnen ze vast gaan zitten in je lichaam. Bijvoorbeeld als je je verdriet niet erkend kan het overgaan in wanhoop en eindigen als chronische pijn. Het verhaal van Elisa helpt ons om te begrijpen hoe dit proces functioneert.

Elisa is een vrouw van achter in de vijftig. Ze nam deel aan een vijfdaagse mindfulness training waarbij de Kring van Aandacht een belangrijk onderdeel van het programma is. Elisa had vroeger gewerkt als professioneel danser. Nu, later in haar leven, leed ze aan ernstige rugpijn en probeerde ze pijn te voorkomen door haar bewegingen te beperken. Waar Elisa vroeger als danseres elegant en soepel bewoog was ze nu verkrampt en bewoog ze stram.

In de kring vertelde Elisa het verhaal van rugpijn. Ze bewoog ongemakkelijk en voorzichtig. Ik vertelde haar dat ik haar voorzichtige bewegingen zag en suggereerde dat bewegen pijn deed. Ik hield er rekening mee dat Elisa alleen kon veranderen als ze de pijn die ze nu had kon accepteren zoals die is, in plaats van zich te verzetten tegen de pijn. Dit lijkt paradoxaal. Pijn wil je immers altijd vermijden. Toch is dit in talloze onderzoeken aangetoond. Accepteren van de pijn vergemakkelijkt de mogelijkheid van een gunstige verandering. Belangrijk is daarbij dat Elisa de pijn kan zien als haar eigen pijn. Iets waar ze geen slachtoffer van is, maar iets wat gewoon in haar lichaam gebeurt. Ik vroeg Elisa of ze wilde deelnemen aan een experiment voor meer acceptatie. Toen vroeg ik Elisa of ze kon dansen met de pijn. Elisa ging dansen en we konden zien dat ze inderdaad een professionele danser was die nog wist hoe ze haar lichaam elegant kon bewegen, zelfs als ze pijn had.

Maar toch ging ze voorzichtig en terughoudend te werk en het leek alsof haar energie nog ergens werd geblokkeerd in haar lichaam. Na ontvangst van deze feedback herkende Elisa haar ingehouden manier van bewegen en zei ze dat ze dit nog slechts kon doen als gevolg van de pijn. Ze kon dansen met de pijn, hoewel ze de pijn haatte. Toen vroeg ik haar of ze haar houding ten opzichte van de pijn zou kunnen veranderen. Of ze de pijn kon gaan zien als iets wat in haar lichaam zich aandiende als een intieme ervaring, onaangenaam dat wel en toch als iets waar ze haar aandacht naar toe kan brengen. Als iets wat ze met vriendelijke aandacht kan onderzoeken. En wanneer ze die vriendelijke accepterende aandacht naar de pijn had gebracht of ze dan kon dansen vanuit de pijn in plaats van met de pijn. Ik vroeg haar om naar de pijn te luisteren en zich te laten inspireren door wat ze ervoer in contact met de pijn. Hierna gebeurde iets bijzonders.

Elisa stond stil, richtte haar aandacht op de pijn in haar lichaam. Ze wachtte op haar innerlijke choreograaf. Toen begon ze te bewegen. Tranen stroomden over haar gezicht. De groep keek zwijgend en verbaasd naar haar dans en werd geraakt door de elegante en sierlijke manier waarop ze nu bewoog. Haar bewegingen waren vloeiend en elegant in plaats van hoekig en stram. De energie die in de pijn lag opgeslagen was nu beschikbaar voor haar dansende lichaam. Elisa kreeg een warm applaus van de groep. In de periode hierna leerde Elisa steeds meer haar pijn te transformeren en weer vloeiend te bewegen.

Wat is hier nu veranderd?

Niet in eerste instantie de pijn. De pijn bleef aanvankelijk zoals die was. Door de aandacht naar de pijn toe te brengen, de pijn als het ware welkom te heten in het bewustzijn, kon de pijn transformeren, losser worden. En kon de helende kracht van het bewustzijn haar transformerende werk doen. De pijn was niet langer iets wat weg moest en veranderde in een bron van inspiratie. Een oude wijsheid. De oplossing voor de pijn kunnen we vinden in de pijn. Waar je tegen verzet is alleen maar geneigd sterker te worden. Wat je accepteert transformeert.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space height=”20px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

Blijf dan op de hoogte via onze Facebook pagina en vergeet je niet in te schrijven voor onze nieuwsbrief.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]